Betoog Nieuwetijdskinderen & pedagogie

Voor de geinteresseerden plaats ik hierbij mijn betoog waar ik jullie al eerder van op de hoogte heb gesteld. Ik weet het is een hele lap tekst maar voor diegene die het leuk vinden moet dit geen probleem zijn. Veel leesplezier en reacties zijn van harte welkom!

KWETSBAAR

Je bent zo kwetsbaar, zoals je in het leven staat.
Zo snel verdrietig over wat men doet en zegt.

Woorden raken soms zo diep maar de buitenwereld beseft dat niet.
Woorden als scherpe messen snijdend in je ziel.

Je hebt nog geen antwoord, kent nog geen vlucht.
'S nachts als je in bed ligt kun je niet loskomen van je gevoel.

Je voelt je eenzaam hoort er vaak niet bij, doet altijd alles anders dan zij.
Maar op een dag zal het anders zijn als je groot genoeg bent en sterk,
dan durf je te zijn wie je bent.

Inleiding
Dit gedicht geeft de gevoelens weer van het kwetsbare en gevoelige kind. Het kind dat buiten de boot valt, anders is, het kind dat ik ook was. Vandaar ook dat ik voor dit onderwerp heb gekozen. Door mijn eigen ervaring voel ik intens mee met deze kinderen en ouders. Het spirituele is nog steeds een taboe in onze hedendaagse maatschappij. Gelukkig komt hier langzaam aan verandering in en zullen meer mensen inzien dat spiritualiteit geen zweverig gedoe hoeft te zijn. Bovendien zijn vele moderne spirituele visies gebouwd op het gedachtegoed van de evolutieleer. Om deze redenen ook voel ik mij erg gedreven dit onderwerp te belichten.

Zoals de een spreekt over het nieuwetijdskind als een belangrijke boodschapper voor de ouders en de hedendaagse maatschappij, zo spreekt de ander van een lastig kind dat aanpassingsproblemen heeft. Welke visie je ook mag hebben de groeiende belangstelling voor de nieuwetijdskinderen komt niet zomaar uit de lucht vallen. Wat betekend dit voor het beroep van de pedagoog? Er moet een aanleiding zijn voor deze ontwikkeling. Om hierachter te komen is het van belang alle visies en invloeden te bekijken.

Kenmerken van de Nieuwetijdskinderen
Er zijn vele visie op het nieuwetijdskind maar vanuit alle oogpunten is de belangrijkste overeenkomst toch wel de gevoeligheid van het kind. Vele die zich bezighouden met de nieuwetijdskinderen zoals de stichting nieuwetijdskinderen beschrijven ze als volgt:
Gevoelig, groot rechtvaardigheidsgevoel, volgen van eigen ontwikkelingsweg, sterke binding met de natuur, intuïtief en ook spiritueel begaafd. Daarnaast willen ze vooral gezien worden in hun eigen unieke kwaliteiten. Deze kinderen zijn zich zeer bewust van zichzelf en hun omgeving. Ze hebben vaak moeite de gedragsregels van de maatschappij te begrijpen. Veelal is er per individu sprake van een verschil in ontwikkeling tussen fysieke, sociaal-emotionele, psychische, of intuïtieve kwaliteiten.

De gevoeligheid van deze kinderen komt vaak voort uit de prikkels (stimulus) die zij ervaren. Naast de zogenaamd normale zintuiglijke prikkels ervaren deze kinderen ook bovenzintuiglijke prikkels. Deze kinderen kunnen daarom hun gevoel moeilijk verdrukken en hebben vaak zelf nog niet het begrip om hiermee om te kunnen gaan. Het is daarom belangrijk dat het kind zich bewust leert ontwikkelen met behoud van zijn gevoeligheid & kwaliteiten. Hierin ligt dan ook een taak voor de ouders & pedagoog.

Evolutie, de spirituele visie
De nieuwetijdskinderen worden hier bekeken vanuit een evolutionair oogpunt. Deze denkwijze hangt nauw samen met het holistische denken dat het geheel meer is als de som der delen.
Volgens deze visie zijn de nieuwetijdskinderen niet alleen anders door de invloed van de maatschappij maar ook door de evolutie van de mens. Zo geloven veel aanhangers van de nieuwetijdsvisie dat deze kinderen de voorbode zijn voor de nieuwe tijd. Een tijd waar mens en maatschappij niet langer om hun wezenlijke doel heen kunnen. Kort gezegd respect voor de kern van het bestaan welke ons gegeven is door de natuur. In deze visie kan men ook in een god geloven maar dit is niet de god die we over het algemeen kennen. Hier is god dat deel van de oerkracht die ieder levend wezen met zich meedraagt.
Vandaar dat van de nieuwetijdskinderen wordt gezegd dat zij hier zijn met een doel: Het loskomen van de huidige materialistische maatschappij tot een liefdevolle eenheid.

Biologische achtergrond van de nieuwetijdsvisie - Morfogenese
Morfogenese " letterlijk het ”ontstaan' (genesis) van ”vorm' (morfe) " is iets mysterieus. Hoe ontstaan ingewikkelde, levende organismen uit veel eenvoudiger structuren, zoals zaden of eieren? Hoe slaagt een eikel erin tot een eik uit te groeien, of een bevrucht menselijk eitje tot een volwassen mens? Een treffend kenmerk van levende organismen is het vermogen tot regeneratie, van het genezen van wonden tot het vervangen van verloren ledematen of staarten. Het is duidelijk dat organismen meer zijn dan alleen ingewikkelde machines: wie hoorde ooit van een machine die spontaan uit een machine-ei groeide of na beschadiging zichzelf herstelde? Organismen, in tegenstelling tot machines, zijn meer dan de som van hun delen; er is iets in hen dat holistisch en doelgericht is, dat hun ontwikkeling naar een bepaald doel leidt.

Wetenschappelijk onderzoek van de Amerikaanse Bioloog & auteur Rupert Sheldrake
De van oorsprong Britse Bioloog Rupert Sheldrake doet al jaren onderzoek naar de ontwikkeling en het gedrag van alle levende organismen. Zo heeft hij veelvuldig onderzoek gedaan naar morfogenese, telepathie en andere bijzondere gaven van mens & dier. Sheldrake wordt door zijn innovatieve onderzoek zowel gehaat als geliefd.

De meeste biologen nemen aan dat levende organismen niets anders zijn dan ingewikkelde machines, die alleen worden beheerst door de bekende wetten van de natuur- en scheikunde. Ik deelde die zienswijze zelf ook. Maar na verloop van enkele jaren zag ik in dat zo'n veronderstelling moeilijk te rechtvaardigen is. Want als er in werkelijkheid zo weinig begrepen wordt, dan is er een mogelijkheid dat tenminste enkele van de verschijnselen van het leven afhangen van wetten of factoren die tot nu toe niet door de natuurwetenschappen erkend zijn.

Rupert Sheldrake stelt dat ieder levend wezen uit meer is opgebouwd dan alleen onze genetische-code. Hij heeft door zijn onderzoek een theorie ontwikkeld over morfogenetische velden. Deze theorie staat overigens niet op zichzelf ook de Franse filosoof Henri Bergson introduceerde ooit het idee van morfische velden. Daarnaast wordt het begrip morfogenetische velden in de ontwikkelingsbiologie algemeen aanvaard.
Rupert Sheldrake stelt dat alles wat leeft in wezen door de morfische velden word bezielt, georganiseerd en gecoì¶rdineerd. Je zou ze kunnen vergelijken met magnetische velden die doordringen in het hele wezen. Deze morfogenetische velden hebben een intern geheugen die werkt volgens de universele natuurwetten. Deze velden zijn medeverantwoordelijk voor de evolutie. Het geheugen van de evolutie word door morfische resonantie overgedragen, het resultaat is dat de patronen van ontwikkeling en gedrag door herhaling in toenemende mate een gewoonte worden. Volgens Sheldrake is er een spectrum aan morfische velden, waaronder morfogenetische velden, gedragsvelden, mentale velden, sociale en culturele velden. Je zou kunnen zeggen dat deze velden nauw samenhangen met de krachtvelden die ons universum kent. Veel mensen dreigen wel eens te vergeten dat wij geen superieure wezens zijn ten opzichte van ons heelal. Biologisch gezien is het universum de bron van al wat leeft en de wetenschap kent nog lang niet al haar geheimen.

Sheldrake zijn theorie ondersteunt de spirituele denkwijze van de nieuwetijdsvisie. Zoals Sheldrake spreekt van morfische velden spreken we in de nieuwetijdsvisie van een spirituele drijfveer, aura of zesde zintuig.

Projectie, de rationele visie
Vanuit het psychologische oogpunt worden de nieuwetijdskinderen vaak getypeerd als kinderen met aanpassingsproblemen. Veel voorkomende diagnoses die in verband worden gebracht met de nieuwetijdskinderen zijn ontwikkeling- of gedragsstoornis als hypergevoeligheid, ADD, ADHD, dyslexie en Autisme. Vanuit het rationele oogpunt gekeken is deze diagnose op zich niet merkwaardig, want immers passen deze kinderen niet in het beeld van het normale kind. Kortom het kind voldoet niet aan de gestelde richtlijnen en dient naar de maatsstaaf van de maatschappij te worden bijgespijkerd. Dikwijls gaat dit gepaard met langdurige therapie en medicatie om het ongewenste gedrag te onderdrukken.
De nieuwetijdskinderen vormen geen onderdeel binnen de huidige psychologie, de psychologie wijdt deze term vaak aan een projectie van de ouders op het kind. Want zo redeneren zij “Wie wil nu niet dat zijn kind bijzonder is in plaats van leidt aan een ontwikkelingsstoornis?”. De insinuatie dat ouders hun denkbeelden zouden projecteren is naar mijn mening erg onwaarschijnlijk. Het is ook voor ouders vaak een lange en raadselachtige weg om tot de ontdekking te komen dat een kind bovenzintuiglijke gaven bezit. Zeker gezien het rationele denken in onze maatschappij sterk de voorkeur heeft.

Een vernieuwd bewustzijn
500 tot 600 jaar geleden dacht de wetenschap nog dat de Aarde plat was, en anno 2007 is een ruimtevaart geen bijzonderheid meer. Het kan niemand zijn ontgaan dat de afgelopen eeuw meer veranderingen in petto heeft gehad voor de mens dan ooit tevoren. Met name op het gebied van technologie en media gaan de ontwikkelingen in een razend tempo voort. Hoe men in de jaren 30 nog nauwelijks wist wat er 50km verderop gebeurde is men zich nu bewust van de hele wereld. Dit bewustzijn werkt door in het dagelijkse leven, iedereen ervaart de druk. We worden overladen met berichten hoe nietig ook, elk uur, elke dag, altijd. Het gevolg is dat de hedendaags bevolking een ander bewustzijn heeft. Het brengt een attitude verandering teweeg. Deze verandering was al in de jaren ”60 zichtbaar bij de zogenaamde Hippies en pacifisten. Vooral in de hedendaagse haastige, materialistische en op prestige gerichte maatschappij wordt het verlangen zich af te zetten steeds vaker waargenomen. Men hecht zich meer aan de voor hen belangrijke waarden, die feitelijk in onze democratische gemeenschap zeer belangrijk zouden moeten zijn.
Zoals de Psycholoog C.G.Jung al “het collectief onbewuste” beschreef is ook dit nieuwe bewustzijn een ontwikkeling die de hele mensheid beïnvloed hoewel dit lang niet altijd bewust wordt waargenomen.
Een opvallend Nederlands onderzoek van dit jaar laat zien dat er een verandering in het collectieve bewustzijn waar te nemen is.

Onderzoeksbureau Wemar meldt dat 80% van de Nederlanders in ieder geval de intentie hebben om duurzamer, bewuster en eerlijker te gaan leven. Eerder betrof dit een kleine en beperkte groep mensen. Gelukkig is dit streven in ons collectief gegroeid. Een nieuwe generatie bewuste mensen staan om de hoek! zijn er eigenlijk al. Plus, de nieuwe mens is top en er is niks op af te dingen! De Nieuwe positief ingestelde en inspirerende mens is Cool, hip en vooral zeer trendy !

Het schitterende van dit verhaal is, dat men de medeverantwoordelijkheid over onze leefomgeving niet meer ziet als een vervelende verplichting maar als een bijzondere en mooie taak waar je ook nog eens van kan genieten!
Persoonlijke groei en emotionele balans vinden plaats in ons wezen wanneer wij goed kunnen en willen zijn voor anderen en voor onszelf. De eigen vrije wil heeft hierin een sterke positie. Wij willen dat de wereld veranderd, wij willen meer doen voor anderen, want met al die ellende om ons heen kan geen enkel mens nog vrij en gelukkig zijn.

De huidige situatie geeft ons geen voldoening meer, de mens wil zijn ziel en vrijheid terug!

Het vernieuwde bewustzijn versus de Nieuwetijdsouders.
Enerzijds zijn het dus de kinderen die veranderen en anderzijds is deze verandering ook een vernieuwde manier van opvoeden. Hierbij is de inzet van de ouders en of hulpverleners de spil.
Met dit verruimde bewustzijn en de hang naar een bewustere levenswijze maakt dat er ook een bewuster ouderschap ontstaat. Men spreekt naast de nieuwetijdskinderen daarom van nieuwetijdsouderschap. De bewuste ouder heeft meer oog voor het kind en zijn opvoeding. Gevoed door de waarden die in onze maatschappij heersen Vrijheid, gelijkheid, authenticiteit, trachten zij de kinderen een waardevolle basis te geven in hun ontwikkeling. Ouders zijn kritischer gaan kijken naar de invloeden binnen de opvoeding, gaan bewuster te werk en zetten zich steeds meer in ten behoeve van hun kind. Deze ouders nemen niet meer klakkeloos alles aan van de hulpverlening, hoewel dit vroeger toch heel anders was. Ouders willen betrokken zijn en alle acties die ze ondernemen doen zij uit de overtuiging dat het goed voor het kind is.
In het artikel Moedervenijn uit de J/M voor ouders. Geeft sociaal psycholoog Beatrijs Ritsema haar commentaar:
Waar vorige generaties niet al te lang nadachten over het krijgen van kinderen, maar ze gewoon " in grote getale- kregen, is het ouderschap voor ouders van nu veel meer een weloverwogen keuze.
Als er een kind komt, is dat over het algemeen zeer gewenst. Sterker nog het is het allerbelangrijkste project in het leven van de ouders. Een project dat tot een goed einde moet worden gebracht, volgens de regels van het boekje. Die enorme bekommering maakt dat ouders tegenwoordig bovenop hun kinderen zitten. Over ieder detail moet worden nagedacht, alles moet kloppen.

In de hedendaagse maatschappij wordt een kind al snel geacht zich te conformeren aan de maatschappij. Niet alleen het kind voelt deze druk maar ook de ouders. Ouders en kinderen willen graag gewaardeerd worden in hun omgeving en helaas is deze door de tijd heen steeds veeleisender geworden.

Denk aan de eisen die op school worden gesteld. Wanneer een kind slecht kan meekomen op het reguliere onderwijs zijn zij al snel aangewezen op het speciale onderwijs. Het aantal kinderen in het speciale onderwijs is de laatste jaren enorm toegenomen, zelfs in die mate dat er simpelweg te weinig plek is. Het is daarom ook een taak van de overheid om het schoolsysteem eindelijk eens goed onder de loep te nemen. Steeds meer kinderen waaronder ook nieuwetijdskinderen vallen in het huidige systeem buiten de boot. Veel ouders van nieuwetijdskinderen kiezen daarom voor het vrije onderwijs. Dit onderwijs richt zich op het individuele kind en ontwikkeling. Het kind heeft meer ruimte om zich te ontplooien en zijn eigenheid wordt gewaardeerd.

Rol van de Pedagoog
Hoewel er algemeen wordt aangenomen dat spiritualiteit geen rol speelt in het beroep van de pedagoog denk ik toch dat de nieuwetijdsvisie hier wel eens verandering in zou kunnen brengen. Zeker gezien het de taak van de pedagoog blijft om het kind te ondersteunen in zijn ontwikkeling. Het is nodig dat een pedagoog zijn deskundigheid niet verliest en een werkwijze kiest waarbij de overtuigingen van directe betrokkenen gerespecteerd worden. Daarbij is de nieuwetijdsvisie naar mijn mening gelijk aan iedere andere geloofsovertuiging .

Naast de spirituele visie richtten de diverse sites en boeken over nieuwetijdskinderen zich met name op de vraag hoe ouders en opvoeders zich kunnen redden in de opvoeding van deze kinderen. Er worden handvaten gegeven voor een holistische manier van opvoeden waarbij de zelfverwezenlijking van het kind centraal staat. Opvallend is dat deze visie veel overeenkomsten vertoont met het begrip empowerment welke de laatste jaren in toenemende mate wordt gehanteerd in de hulpverlening.
Tevens wordt er aandacht geschonken aan de keerzijde van de medaille. Het is namelijk niet de bedoeling dat het kind op een voetstuk wordt geplaatst, maar juist het kind een goede balans te geven.
In deze opvoedmethodes wordt er veel aandacht geschonken aan de schadelijkheid van medicatie. Het gebruik van medicijnen wordt hier als een laatste redmiddel gezien, omdat deze vaak geen verbetering bewerkstelligen maar enkel trachten het ongewenste gedrag te onderdrukken. Ter compensatie van de medicatie maakt men veel gebruik van alternatieve therapieën en homeopathische middelen. In de nieuwetijdsvisie wordt de reguliere hulpverlening zeker niet vergeten. Wel geeft deze visie te kennen dat een ouder kritisch mag zijn jegens de hulpverlening. Wat in mijn ogen overigens geen overbodig advies is, zeker gezien spiritualiteit nogal een afgedaan wordt als onzin.

De pedagoog krijgt dus ook te maken met de opvoednormen van de nieuwetijdsvisie. Belangrijk in deze visie is dat de manier van opvoeden compleet afhangt van het individuele kind en zijn situatie. De meerwaarde van de holistische benadering is dat hierbij ook aandacht wordt besteed aan de intuïtieve en spirituele aspecten, en dat deze in samenhang worden gezien met de mentale, sociaal-emotionele en fysieke ontwikkeling én de omgevingsfactoren. En dat zou bijvoorbeeld wel eens kunnen betekenen dat er niet zozeer ”gesleuteld' moet worden aan het kind, maar aan de mensen om het kind heen!

De opvoednormen die uit de holistische benadering voortkomen worden geïmplementeerd door feitelijk bestaande leer & begeleidingsmethodes.
Om met een voorbeeld te verduidelijken:
In de opvoedmethodes van de nieuwetijdsvisie wordt er veel gebruik gemaakt van positieve bekrachtiging om het kind te waarderen voor zijn eigen kwaliteiten. Deze technieken stoelen op de conditioneringtechnieken zoals wij die van de Psycholoog B.F.Skinner kennen. Het zijn de stimulus & respons die echter anders wordt gedefinieerd. Waar Skinner enkel uitgaat van registreerbaar en waarneembar gedrag, gaat men bij de nieuwetijdsvisie ook uit van gedachten, emoties en intuïtie. Hierin ontdekt men de holistische benadering van een behavioristische methode.

Ondanks dat de spirituele denkwijze van de nieuwetijdsvisie nog geen groot maatschappelijk draagvlak heeft is er zeker voor de pedagoog een rol weggelegd in het begeleiden en ondersteunen van nieuwetijdskinderen. De pedagoog zou een werkbare situatie moeten kunnen creëren waarin de eigenheid van het kind en de nieuwetijdsvisie gewaarborgd blijft. Hiermee wil ik een fundamenteel punt aangeven binnen de beroepscode van de pedagoog.

Ik citeer uit de beroepscode van het NVO:
Het eerste en meest fundamentele uitgangspunt is het respect voor de rechten, de waardigheid en de principiële gelijkwaardigheid van alle mensen. Dat betekent: erkenning van de ander als autonoom en verantwoordelijk persoon, met het recht op zelfbeschikking, zelfverwerkelijking en privacy. Voor kinderen en jeugdigen geldt dat zij zich hiertoe ontwikkelen. Als de pedagoog een professionele relatie aangaat, is daarbinnen vrijwel steeds sprake van een fundamentele ongelijkheid. Inachtneming van de principiële gelijkwaardigheid betekent dan dat de pedagoog de relatie zodanig vormgeeft dat de individuele waardigheid van de ander gewaarborgd blijft en dat de pedagogische deskundigheid in dienst gesteld wordt van doelstellingen die zoveel mogelijk door alle betrokkenen kunnen worden onderschreven. Pedagogen zijn zich bewust van culturele, individuele en rolverschillen die samenhangen met verschillen in leeftijd, geslacht, sociaal-economische status, etniciteit, taal, handicap, geloofsovertuiging en seksuele oriëntatie Deze ongelijkheden tussen mensen kunnen verschillen in werkwijze nodig maken. Ze doen evenwel niets af aan het recht op respectvolle bejegening van betrokkenen en ze behoren daardoor geen verschil teweeg te brengen in de zorg en zorgvuldigheid van de pedagoog.

Tot slot
Met mijn betoog heb ik willen laten zien dat een spirituele visie als die van de Nieuwetijdskinderen in wezen niet ver van de realiteit afwijkt. Maar wanneer men het al afdoet als modieuze onzin zonder ook de spirituele achtergronden te bekijken zal men dit ook nooit ontdekken. Ik hoop dan ook dat ik met mijn betoog een tipje van de sluier heb kunnen oplichten.
Daarnaast heb ik getracht aan te geven hoe een pedagoog met inachtneming van deze visie toch zijn deskundigheid niet hoeft te verliezen. Ik zie het als de taak van de pedagoog om zijn ogen open te houden en zich niet af te sluiten voor het onbekende. De pedagoog zal een breed perspectief moeten hanteren om het anticiperen en innoveren in zijn beroep mogelijk te maken. Het is de hulpverlening niet geheel aan te rekenen dat zij geen oog hebben voor het spirituele. Het vormt immers geen deel van de opleiding tot social worker, indien hier geen verandering in komt blijft het voor velen een grijsgebied. Mijn aanbeveling is dan ook dat scholen meer aandacht besteden aan de grote diversiteit van mens en religie. Ervaring uit de Praktijk lijkt mij hiertoe het meest effectief.
Mijn hoogste doel van dit betoog is de toekomstige hulpverleners te raken, hun visie te verbreden en het aanwakkeren van hun begrip voor het spirituele.
Bij deze heb ik een eerste aansporing tot verandering gemaakt, alle veranderingsprocessen beginnen immers bij acceptatie! Aan mijn collega studenten, leef en werk met zowel je hart als je verstand!