Samhain
SAMHAIN
Samhain staat ook wel bekend als Halloween of Allerheiligen. Het rituele jaar begint met Samhain op 31 oktober. De Kelten noemden het nieuwjaarsfeest Samhain. In deze tijd van het jaar is het contact met de andere wereld en de geesten van overleden voorouders makkelijker te maken, Samhain komt voor in het tiende eeuwse Ierse berhaal Tochmac Emire, de Bekoring van Emer. In dit verhaal omschrijft Emer, de heldin van het verhaal, Samhain als de tijd dat de zomer zich ten rusten legt. De naam Samhain wordt door de Ierse emigranten meegevoerd naar Schotland waar hij vanaf de veertiende eeuw onder verschillende varianten voorkwam. In Wales heette het feest Calan Gaeaf, ‘de eerste dag van de winter’. In de literatuur van de Kelten wordt vermeld dat Samhain ook het Keltische nieuwjaar was.
In de oude Ierse verhalen is Samhain het feest waarin de koningen hun volk verzamelden. Er werd gegeten, gedronken, er waren spelen en vertier. In de vroegste teksten zijn er geen vermeldingen van religieuze ceremoniën. De eerste tekst die daarnaar verwijst, dateert uit de 17de eeuw en is niet echt helemaal betrouwbaar. Later schreef de Ierse Jeffrey Keating dat de Druïden van Ierland ‘op de nacht van Samhain’ samenkwamen op de heuvel van Tlachtga om er een heilig vuur te ontsteken. Dat was het signaal voor alle families in het land om hun haardvuur, dat die avond gedoofd was, opnieuw aan te steken.
Sir James Frazer haalt in The golden Bough een gebruik aan waarbij voor elke deelnemer aan de ceremoniën een steen in de vuren werd gelegd. Als er s’nachts iets met de steen gebeurde of als de steen verplaatst werd, zou de betrokken persoon het volgend jaar sterven.
In de vuren konden ook kastanjes gepoft worden. Aan de wijze waarop de kastanjes opsprongen, konden jonge vrouwen voorspellen of ze snel zouden trouwen. Voor de Kelten was Samhain het einde van de zomer, een overgangsperiode waarin zich mysterieuze zaken konden afspelen. Omdat dat keerpunt noch het ene, nog tot het andere jaargetijde behoorde, was er veel chaos. De geesten of elfen die in de heuvels ronddwaalden, konden de mensen de stuipen op het lijf jagen met onschuldige grapjes. De elfen verzamelden zich buiten om te feesten of steekspelen te organiseren.
Hun elfenbloed trof men aan op de rotsen. In werkelijkheid ging het om mossen die na de eerste vorst rood kleurden en na ontdooiing een rode vloeistof afgaven.
Tot in de 19de eeuw zijn er ontelbare verhalen opgeschreven van vreemde wezens, boosaardige geesten, kwade heksen of, in streken waar Scandinaviërs zich hadden gevestigd, trollen, die op de nacht van Samhain actief waren.
Het gewone volk bootste die geesten soms na en trok van huis tot huis verkleed in griezelige kostuums en gewapend met uitgeholde bieten.waarin kaarsjes brandden. Later werden deze bieten, onder Amerikaanse invloed, in de 20ste eeuw pompoenen. Men bedelde dan voor kleine stukjes fruit, koeken of ander voedsel.
Het volk geloofde dat kleine offergaven hen zouden beschermen van plagerijen door de geesten.
Dat was ook de reden dat men rond Samhain schoteltjes melk en voedsel aan voor de deur. Niet alleen de elfen en natuurgeesten vonden dat lekker, maar ook de dwalende geesten van overledenen zouden daarvan eten en drinken. Het gebruik om tijdens Samhain voedsel te geven, bestaat nog steeds in Amerika tijdens Halloween, waarop kinderen verkleed door de straten trekken en om snoepjes bedelen. Ook hier in Europa zien we dat er steeds meer gedaan word aan Halloween.
Een ander aspect van Samhain was, nog al tegengesteld aan al het feesten, dat men de doden herdacht. Al de zielen die in dit leven overleden zijn, maar ook de voorouders worden herdacht en geëerd.
Ook de hemelgod Lugh, die zichzelf offerde met Lughnasadh, en zijn reis naar de onderwereld begint met Mabon, is met Samhain gearriveerd in de onderwereld.
Het bittere aspect van de dood rond Samhain zal benadrukt worden met het branden van alsemwierook, dat een bittere geur verspreid.
Samhain is de donkere tegenhanger van Beltane. Samhain is het laatste oogstfeest en tevens slachtfeest. Het vee werd voor de winter binnen gehaald en voor een deel geslacht om de winter door te komen. Het bloed werd over de akkers verspreid om dank te zeggen en een goede oogst voor het volgende jaar te verzekeren. De dood is het centrale thema tijdens Samhain. Niet alleen vanwege de slacht en het offeren, maar vooral ook doordat de periode rond 31 oktober gekenmerkt wordt door mysterie en magie.
De sluiers tussen de werelden zijn nu dun. Soms zo dun dat we er doorheen kunnen kijken en contact kunnen leggen met onze voorouders en geliefden die overleden zijn. We kunnen een kijkje nemen in het verleden, maar ook in de toekomst.
De dood is hier zowel het einde als het nieuwe begin. Met Samhain laat je achter wat je als ballast ervaart en je vult die leegte met nieuwe plannen voor het komende jaar. Je kunt jezelf de vraag stellen wat je wilt bereiken, wat je met je leven gaat doen met de nieuwe cyclus. Samhain geeft je de mogelijkheid te overdenken, te beslissen en opnieuw te beginnen. Besef wel dat een nieuw begin nooit zonder offers komt. Je moet je ook bewust zijn wat je eventueel wilt opofferen, waar je afstand van wilt doen.
http://brenyasweblog.web-log.nl/brenyas_ravennest/jaarfeesten/index.html